Imperialny Porter Bałtycki
Pobierz PDF
Podstawowe parametry:
Ekstrakt początkowy: 22-33°Blg
Ekstrakt końcowy: 3-12°Blg
Zawartość alkoholu: 9-13% obj.
Goryczka: 35-90 IBU
Barwa: 35-70°EBC
Wygląd:
Ciemnobrązowa, brunatna, niemal czarna do czarnej. Częste brązowe lub bordowe, rubinowo-czerwone refleksy. Piwo klarowne. Piana barwy od jasnobeżowej do brązowej. Gęsta, drobno pęcherzykowa, niska do średniej, może być średnio trwała.
Aromat:
Aromat bardzo złożony. Balans w stronę czystej słodowości, ale wyraźnie wsparty przez nuty szlachetnego utlenienia i paloności. Średnie do wysokich, złożone aromaty słodowe: karmelowe, palonego karmelu, herbatników, przypieczonej skórki chleba, pieczywa razowego, ciemnego ciasta słodowego, orzechów, pumperniklu. Pożądane są średnio niskie do wysokich nuty dojrzałych lub suszonych owoców, takich jak wiśnie, śliwki, czereśnie czy rodzynki. Owocowość powinna pochodzić od słodu, utlenienia lub ich kombinacji, a nie wynikać z pracy drożdży. Ewidentnie drożdżowa, owocowa estrowość, np. o charakterze banana (octanu izoamylu) lub czerwonego jabłka (heksanianu etylu) jest wadą. W najlepszych egzemplarzach utlenienie przejawia się również aromatami win wzmacnianych (likierowych), takich jak sherry, porto czy madera, na poziomie od niskiego do średniego. Nuty utlenione nie powinny dominować bukietu. Całość uzupełniają niskie do średniowysokich aromaty palonych słodów, przeważnie czekolady, czasami lukrecji lub lekko kawowe. Niska do średniej, szlachetna nuta alkoholowa jest dopuszczalna, ale nie może mieć charakteru rozpuszczalnikowego, ani fuzlowego (alkoholi wyższych). Aromat chmielowy nieobecny.
Smak:
Podobnie jak w aromacie balans zbudowany wokół mocnej słodowości uzupełnionej nutami utlenienia i słodów palonych. Średnio wysokie do wysokich, złożone smaki słodowe: karmelowe, palonego karmelu, herbatników, przypieczonej skórki chleba, pieczywa razowego, ciemnego ciasta słodowego, orzechów, pumperniklu. Pożądane są średnie do wysokich nuty dojrzałych lub suszonych owoców, takich jak wiśnie, śliwki, czereśnie czy rodzynki. Owocowość powinna pochodzić od słodu, utlenienia lub ich kombinacji, a nie wynikać z pracy drożdży. Ewidentnie owocowa drożdżowa estrowość, o charakterze np. banana (octanu izoamylu) lub czerwonego jabłka (heksanianu etylu) jest wadą. W najlepszych egzemplarzach utlenienie przejawia się również smakami win wzmacnianych (likierowych), takich jak sherry, porto czy madera, na poziomie od niskiego do średniego. Nuty utlenione nie powinny dominować smaku. Całość uzupełniają niskie do średniowysokich posmaki palonych słodów, czekolady, czasami lukrecji lub lekko kawowe. Nie powinny mieć one jednak mocno palonego charakteru, popiołu czy spalenizny. Zwykle pojawia się niska do średniej, szlachetna nuta alkoholowa ale nie może być nazbyt wyraźna, ani nie może mieć charakteru rozpuszczalnikowego czy fuzlowego (alkoholi wyższych). Podwyższona kwaśność jest niepożądana. Smak chmielowy nieobecny. Smak początkowo słodkawy, staje się bardziej wytrawnym na finiszu, co zapobiega mdłym, wyklejającym odczuciom. Długi posmak o słodowo-palonym charakterze. Dopuszczalne są portery zarówno o półsłodkim jak i półwytrawnym finiszu.
Goryczka:
Średnio niska do średniej, pochodząca zarówno od palonych słodów, chmielu, jak i alkoholu, ten ostatni aspekt nie może być jednak dominujący. Goryczka nie powinna wychodzić na pierwszy plan, a jedynie zapewniać kontrę dla słodowości i budować wytrawniejszy finisz. Nie może być gryząca ani szorstka (taniczna).
Odczucie w ustach:
Treściwość średnio wysoka do wysokiej. Piwo jest gładkie i nieco kremowe. Wysycenie od niskiego do średniego. Może występować niskie do średniego alkoholowe rozgrzewanie, nie powinno jednak dominować piwa, ani mieć charakteru rozpuszczalnikowego, lecz elegancki charakter leżakowanego destylatu. Odczucia szorstkie, piekące lub ściągające są niepożądane. Pomimo obecnej słodyczy piwo nie może być wyklejające.
Komentarz:
Mocne, gęste, treściwe ciemne piwo, którego smak i aromat tworzy kombinacja bogatej słodowości, nut suszonych owoców, powściągliwych akcentów palonych oraz nut szlachetnego alkoholu. Od stoutów o podobnej mocy odróżnia je niższy poziom aromatów pochodzących od słodów palonych, zazwyczaj pełniejsza paleta smaków słodowych oraz czystszy, lagerowy profil. Imperialny porter bałtycki powstał jako rozwinięcie klasycznego stylu porteru bałtyckiego. Nazwą nawiązuje do starej angielskiej terminologii, wg której miano imperialnych otrzymywały najmocniejsze piwa. Porter imperialny jest zatem mocniejszy i bardziej ekstraktywny od swojego protoplasty. Wyższy ekstrakt, a co za tym idzie wyższa zawartość słodów w zasypie, skutkuje jeszcze bogatszą paletą smaków i aromatów, niż w porterze. Piwo mocne, bardzo treściwe, esencjonalne i pełne nut pochodzących od leżakowania, którego ten lager niewątpliwie wymaga. Piwo degustacyjne, lekko rozgrzewające, predestynowane do niespiesznej kontemplacji.
Surowce i technologia:
Bazę stanowi najczęściej słód monachijski lub wiedeński, czasami z domieszką słodu pilzneńskiego. Stosuje się rozmaite słody karmelowe o dosyć szerokim spektrum barwy, a także słody palone. Te drugie powinny być jednak używane z umiarem, najlepiej w wersji pozbawionej łuski, aby uniknąć nachalnych smaków i aromatów palonych. Tradycyjne chmiele kontynentalne, stosowane głównie na goryczkę. Drożdże dolnej fermentacji. Piwo zyskuje dzięki długiemu leżakowaniu w optymalnych warunkach.
Przykłady komercyjne:
Browar Trzech Kumpli – Ragnar, Browar PINTA – Portermass, Browar Wielka Sowa – Sowie Porter Imperialny Bałtycki, Browar Kazimierz – Latający Jeleń
2023-10-29: opracowane przez Mateusza Puśleckiego na podstawie opisu stylu Porter Bałtycki autorstwa Bartosza Markowskiego z korektą Michała Krzysztofika.
2023-11-02: Łukasz Wróblewski – recenzja